عرق به لیمو

عرق به لیمو موضوع مورد بحث امروز ما می‌باشد. علیرغم این که اکثر افراد بیشتر با شربت به لیمو آشنایی دارند اما باید گفت عرق آن نیز سرشار از خاصیت و مواد مغذی است. با توجه به این که عرقیات از داروهای گیاهی تهیه می‌شوند و سرشار از املاح و مواد معدنی هستند گنجاندن آن‌ها در برنامه غذایی خالی از لطف نیست. به ویژه عرقیاتی مانند به لیمو که تسکین دهنده اعصاب می‌باشند. چنین خوراکی‌هایی با توجه به سبک زندگی امروزی افراد بسیار اهمیت دارند.

گیاه‌شناسی به لیمو

درختچه‌ی به لیمو با نام علمی Lippia citriodora  متعلق به خانواده‌ی شاه‌پسند می‌باشد. ارتفاع این گیاه بین 1.5 تا 3 متر متغیر است. به لیمو برگ‌هایی کشیده، نوک تیز، زبر و به رنگ سبز کمرنگ دارد. برگ‌هایی که به شکل سه­تایی روی ساقه رشد می‌کنند. این گیاه علاقه‌ی وافری به نور خورشید دارد. لذا غالبا در مناطق گرم یا گرم و مرطوب رشد می‌کنند. زیستگاه بومی به لیمو در آمریکای جنوبی و مناطقی مانند آرژانتین، پاراگوئه، برزیل، اروگوئه، بولیوی، پرو می‌باشد. در ایران نیز نواحی شمالی، استان‌های کهگیلویه و بویراحمد و فارس از جمله مناطقی هستند که این گیاه پرورش داده می­ شود.

گل‌های گیاه به لیمو به صورت گل‌آذین پانیکول در انتهای ساقه  و به رنگ بنفش کم‌رنگ هستند. برای رشد مناسب گیاه به لیمو خاک باید سبک و دارای PH 5.6 باشد. برای تکثیر به لیمو می‌توانید در فصل تابستان به کمک ریشه‌دار کردن قلمه‌ها آن‌ها را تکثیر کنید.

انواع به لیمو

Lippia دارای بیش از 200 گونه می‌باشد. که در بین این 200 گونه L.citriodora از اهمیت بیشتری برخوردار است. بعضی از منابع گیاه به لیمو را خزان‌پذیر و عده‌ای دیگر آن را همیشه سبز می‌دانند. اما نکته‌ی مهم این است که این درختچه‌ها در نواحی گرمسیر همیشه سبز هستند. و در حالی که در نواحی سردسیر در فصل زمستان برگ‌های خود را از دست می‌دهند.

مواد موثره و ترکیبات دارویی موجود در گیاه و عرق به لیمو

در اسانس این گیاه مواد متعددی ازجمله سیترال، سینئول، لیمونن، نرول، ژرانیول، موسیلاژ، تانن و فلاونوئیدها وجود دارد. بنابر تحقیقات جدیدی که انجام شده‌اند بیشترین مقدار اسانس در به لیموهای گلخانه‌ای و یا مزرعه‌ای را ترکیبات ترپنوئیدی تشکیل می‌دهند. اسانس‌ها به زرد رنگ­اند و بوی تیزی دارند.

ارزش غذایی 100 سی­سی عرق به لیمو

عرق به لیمو حاوی مقدار زیادی از انواع ویتامین‌ها و موارد معدنی از جمله کلسیم، اسید سیتریک، لیمونن، پکتین، ویتامین C، منیزیم و ملاتونین می‌باشد. ملاتونین یک هورمون در بدن است که در پاسخ به تاریکی ترشح می‌شود و باعث خواب آلودگی افراد می‌شود.

بیماری‌های قابل درمان با عرق به لیمو

• تقویت سیستم ایمنی بدن
• کاهش وزن
• تقویت عضلات و پیشگیری از آسیب‌های عضلانی
• کاهش استرس و اضطراب
• آرامش ذهن
• بهبود خواب
• کاهش التهاب
• هضم بهتر غذا
• رفع اسپاسم معده
• جلوگیری از نفخ دل‌پیچه
• تنظیم اشتباه و جلوگیری از پرخوری
• بهبود فرایندهای متابولیکی
• کاهش درد مفاصل
• تعادل هورمون‌ها با کمک آنتی‌اکسیدان
• رفع تپش قلب
• رفع سردردهای یک طرفه
• کاهش تب
• موثر در خلط آوری و رفع گرفتگی‌های دستگاه تنفسی
• بهبود علائم آسم
• رفع سرگیجه
• تقویت حافظه

احتیاط مصرف

تشدید آلرژی

در کسانی که دارای حساسیت پوستی دارند مصرف این عرق می‌تواند منجر به تشدید علائم و بروز مشکلات جدی‌تر گردد. ضمن این که استفاده موضعی مخمر پودر به لیمو می‌تواند منجر به بروز حساسیت در افراد شود.

اختلالات کلیوی

کسانی که دچار اختلالات کلیوی هستند ترجیحا از عرق به لیمو استفاده نکنند.

علائم عمومی

مصرف بیش از حد این عرق می‌تواند منجر به کاهش ضربان قلب، تحریک روده و رحم شود. لذا کسانی که دچار مشکلات قلبی هستند بهتر است که از مصرف این گیاه تا جایی که ممکن است پرهیز نمایند.

بارداری و شیردهی

معمولا داروهای گیاهی در دوران بارداری و شیردهی تنها با مشورت پزشک توصیه می‌شوند. در واقع مواد موجود در عرقیات می‌توانند از راه جفت یا شیر مادر بر نوزادان تاثیر بگذارد. بدن نوزاد ممکن است که پذیرای خیلی از این مواد نباشد.

کاربردها و روش‌های استفاده از عرق به لیمو

به لیمو درجه یک را می‌توان به صورت شربت استفاده کرد. چرا که این عرق بسیار معطر و جایگزین مناسبی برای نوشیدنی‌های صنعتی می‌باشد. شما می‌توانید روزانه از این عرق استفاده کنید بدون این که نگران چاق شدنتان باشید. عرق به لیمو با توجه به این که یک ماده‌ی معطر است در خیلی از نوشیدنی‌ها و خوراکی‌ها استفاده می‌شود. ضمن اینکه از خود گیاه به لیمو نیز برای تهیه مربا استفاده می‌کنند.

استفاده از عرق به لیمو در ماسک‌های خانگی نیز رایج است. لذا شما می‌توانید از این عرق به عنوان حلال ماسک خود استفاده نمایید. آشپزها معمولا گوشت مرغ خود را قبل از کباب کردن در یک ماده‌ی اولیه­ی مشخص برای رفع بوی زهم گوشت می‌خوابانند. شما می‌توانید در این ماده از مقداری گیاه یا عرق به لیمو استفاده نمایید.

روش تولید

برای تهیه‌ی عرق به لیمو شما به برگ‌ها و پیکر گیاه به لیمو احتیاج دارید. سعی کنید برای بالا بردن مدت انقضا و کیفیت کار خود ابتدا برگ‌ها را با آب بشویید تا تمیز شوند. حال دو راه پیش رو دارید. یکی استفاده از دستگاه عرق‌گیری و دوم ساخت یک عرق‌گیر سنتی. در روش اول تنها کافی است که میزان مشخصی گیاه را همراه با آب به مخازن مشخص شده اضافه نمایید و پس از مدتی عرق خود را تحویل بگیرید.

اگر قصد دارید به شکل سنتی عرق به لیمو بگیرید. نیاز به دو ظرف خواهید داشت. یکی بزرگ و دیگری کوچک. ظرف کوچک‌تر را باید درون ظرف بزرگ‌تر جا دهید. درصورتی‌که ارتفاع ظرف کوچک کم است آن را بر روی یک شی دیگر بگذارید تا آب ظرف بزرگ‌تر وارد آن نگردد. حال کافی است که مخلوط آب و گیاه را درون ظرف بزرگ‌تر بریزید و درب آن را با پارچه یا خمیر سفت کنید. پس از 4 تا 5 ساعت (با توجه به وسعت کار) عرق در ظرف کوچک‌تر جمع شده است. کسانی که اصرار به مصرف 100 درصدی مواد اولیه دارند. می‌توانند مقداری آب به تفاله‌های باقی مانده اضافه کنند و اجازه دهند فرایند تقطیر مجددا از سر گرفته شود. این عرق غلظت و کیفیت پایین‌تری خواهد داشت.

برای چند آتشه کردن عرق به لیمو خود می‌توانید مجددا مقداری تازه­ای از گیاه را با عرق به دست آمده بجوشانید. عرق‌های چند آتشه کاربردهای محدودی دارند.

شرایط نگهداری

عرق به لیمو را نیز مانند سایر عرقیات در محیطی خشک و خنک و در ظرف‌هایی با درب سالم و محکم نگهداری کنید.

عرق به لیمو رویال نیم لیتری

*اثربخشی درمانی عرق به‌لیمو غلیظ شده‌ی زرعطار که  با برند ستیاگل در بازار موجود است بر اساس ترکیب فعال موجود در برگ‌های گیاه به‌لیمو فرموله و استاندارد شده و به همین خاطر اثر دارویی آن بسیار بیشتر از انواع معمولی می‌باشد.

*عرق رویال به‌لیمو ستیاگل – زر عطار استاندارد شده بر اساس کمیت ماده موثره دارویی برگ‌های سبز این گیاه می‌باشد و غنی از لیمونن، سیترال، سیترونئول، ژرانیول و نرال است و جزء با کیفیت‌ترین عرق‌های موجود در بازار محسوب می‌شود.

*علاوه بر غلظت بیشتر ماده موثره گیاه دارویی، عرقیات ستیاگل تولید شده تحت نظارت شرکت زرعطار پس از تکمیل فرایند تقطیر، پاستوریزه شده و احتمال هرگونه آلودگی را به صفر میل می‌دهد.

*هرچند شاید با خود بگویید که عرق تولید شده از تقطیر عاری از هر نوع میکروب و انگل است، ولی این فرضیه تا جایی قابل پذیرش است که فرایند تقطیر در حال انجام باشد و به محض ورود به بخش پر کردن ظرف و بسته‌بندی احتمال آلودگی زیاد می‌شود. انجام عملیات استریل در چند مرحله در دستور کار محصولات نهایی تولید شده تحت نظارت زرعطار وجود دارد.

• گردآورندگان

  • نویسنده مسئول: مبینا عظیمی‌پور

  واحد تضمین کیفیت (QA) زر عطار نوین فارمد ایرانیان Azimipour@attarmarket.com

  • میلاد درجه

  واحد تحقیق و توسعه (R & D) زر عطار نوین فارمد ایرانیان