نفخ معده

نفخ معده ، نفخ دستگاه گوارش | می‌گویند سلامتی در کنار امنیت یکی از دو نعمتیست که وقتی آن را از دست می‌دهیم، تازه به اهمیت آن پی می‌بریم. در همین رابطه فرقی نمی‌کند مشکلی که حالت ایده آل بدنمان را بهم می‌ریزد دندان درد است، سرماخوردگیست، کوفتگی دست و پاست یا امراض صعب العلاج! در هر صورت زندگی ما تا زمان رفع مشکل مذکور دستخوش تغییرات فراوانی قرار می‌گیرد و تا آن را حل و فصل نکنیم به حالت طبیعی خود باز نمی‌گردد. نفخ دستگاه گوارش به عنوان یکی از این مشکلات چالشیست که می‌خواهیم درباره آن، دلایل به وجود آمدن و بررسی روش‌های تعدیل و غلبه بر آن صحبت کنیم.

چنانچه شما نیز از این مشکل رنج می‌برید و به دنبال روش‌هایی برای درمان نفخ معده هستید تا انتها با ما همراه باشید.

منظور از نفخ شکم چیست؟

به طور کلی نفخ دستگاه گوارش عبارت است از وجود حجم زیاد و گردش گاز یا هوا در شکم! اکثر مردم نفخ را به عنوان احساس پری، سفتی یا ورم شکم توصیف می‌کنند. این در حالیست که ممکن است غذای زیادی هم نخورده باشند. همچنین ممکن است شکم شما متورم و سفت باشد. نفخ اغلب با موارد زیر همراه است:

درد
گاز بیش از حد معده
آروغ‌های مکرر یا سکسکه
غار و غورهای شکم

چرا نفخ می‌کنیم؟

ورود گاز و هوا در دستگاه گوارش

گاهی عواملی نظیر سریع غذا خوردن یا عدم هضم غذا سبب می‌شود تا هوای زیادی همراه با خوراکی‌ها وارد دستگاه گوارش شود. از آنجایی که این هوا باید از بدن خارج شود، باید مسیر پر پیچ و خم روده را بپیماید که این امر به اعمال فشار روی اعضای و جوارح این سامانه می‌انجامد. از دیگر عواملی که باعث می‌شود هوایی مازاد وارد بدن شود می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

خوردن یا آشامیدن خیلی سریع یا صحبت کردن و خندیدن بین غذا
جویدت آدامس
استعمال سیگار
مصرف سبزی‌های خام به مقدار زیاد، غذاهای بسته‌بندی‌شده و کنسروی
نوشیدن مایعات همراه با غذا
مصرف نوشیدنی‌ها با نی
استفاده از دندان مصنوعی‌های گشاد (به استناد از وبسایت com)
فاصله کم بین صرف غذا و خواب

آروغ و نفخ دو راهی هستند که هوای بلعیده شده را از بدن خارج می‌کنند. تأخیر در تخلیه معده (انتقال کند گاز) علاوه بر تجمع گاز می‌تواند باعث دل درد و اتساع شکم شود.

علل پزشکی

از مهمترین علل پزشکی نفخ می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

سندرم روده تحریک پذیر (IBS)
بیماری التهابی روده، مانند کولیت اولسراتیو یا بیماری کرون
سایر اختلالات عملکردی دستگاه گوارش (FGIDs)
سوزش سردل
افزایش وزن
تغییرات هورمونی (به ویژه برای زنان)
ژیاردیازیس (عفونت انگل روده ای)
اختلالات خوردن مانند بی اشتهایی عصبی یا پرخوری عصبی
عوامل سلامت روان مانند استرس، اضطراب، افسردگی و غیره
مصرف برخی از داروها
رشد بیش از حد یا کمبود باکتری در دستگاه گوارش
تغییر حرکت روده
اختلال در ترانزیت گاز
رفلکس های غیر طبیعی شکمی
حساسیت احشایی (احساس نفخ در تغییرات کوچک یا حتی طبیعی بدن)
سوء جذب غذا و کربوهیدرات
یبوست

بررسی موضوع از زاویه‌ای دیگر

زمانی که برخی علائم نفخ در بدن ما دیده می‌شود، ما معمولاً با این گمان که این هم بادی در معده است خیلی نگران آن نمی‌شویم. اما فراموش نکنید نشانه‌های بیماری های زیر نیز مشابه نفخ دستگاه گوارش است:

تجمع مایع پاتولوژیک در حفره شکمی (آسیت) در نتیجه سرطان (به عنوان مثال سرطان تخمدان)، بیماری کبد، نارسایی کلیه یا نارسایی احتقانی قلب
بیماری سلیاک یا حساسیت به گلوتن غیر سلیاک
نارسایی لوزالمعده، که باعث اختلال در هضم می شود زیرا پانکراس نمی‌تواند آنزیم‌های گوارشی کافی تولید کند.
سوراخ شدن دستگاه گوارش با خروج گاز، باکتری‌های طبیعی دستگاه گوارش و سایر محتویات به داخل حفره شکمی

درمان‌هایی برای پیشگیری یا تسکین نفخ روده

تغییر سبک زندگی

در بسیاری از موارد اگر اضافه وزن دارید، علائم نفخ شکم را می توان با اتخاذ چند تغییر ساده در سبک زندگی مانند لاغری و کاهش وزن کم کرد یا حتی از آن پیشگیری نمود.

برای کاهش بلع بیش از حد هوا می‌توانید:

از جویدن آدامس خودداری کنید. جویدن آدامس می تواند باعث بلع هوای اضافی شود که به نوبه خود منجر به نفخ می‌گردد.
مصرف نوشیدنی‌های گازدار خود را محدود و محصولاتی مثل دمنوش رژیمی را جایگزین آن کنید.
از غذاهایی که باعث گاز معده می شوند، مانند سبزیجات خانواده کلم، لوبیا خشک و عدس تا حد امکان خودداری کنید.
آهسته غذا بخورید و از نوشیدن با نی خودداری کنید.
از لبنیات بدون لاکتوز استفاده کنید.
لباس های تنگ نپوشید.
سعی کنید اضطراب و استرس خود را کنترل کنید.
پروبیوتیک‌های موجود در کفیر و ماست یونانی ممکن است به بازسازی باکتری های سالم روده کمک کنند.

مصرف دارو

اگر تغییر سبک زندگی و رعایت مداخلات غذایی نفخ شکمتان را تسکین نداد، با پزشک خود صحبت کنید. درمان این معضل ممکن است به آنتی بیوتیک، ضد اسپاسم یا داروهای ضد افسردگی نیاز داشته باشد، اما به شرایط شما نیز بستگی دارد.

سایر اقدامات برای بهبود نفخ معده

انجام فعالیت‌های بدنی مفید به ‌صورت روزانه
پیاده‌روی آهسته
مصرف غذاهایی ضد نفخ مثل لاته نعنا
انجام ورزش منظم
عدم استعمال دخانیات، مصرف نوشیدنی‌های الکلی، نوشابه، حبوبات بدون خیساندن در آب و تعویض آب در حال پخت
کمبود مصرف خوراکی‌های گرمی مثل عسل
دریافت مشاوره از یک متخصص یا پزشک تغذیه